Chùa Bà Thiên Hậu TP.HCM: Địa điểm linh thiêng và cổ kính

Khu vực Chợ Lớn là cái nôi văn hóa của cộng đồng người Hoa tại Sài Gòn, nơi tọa lạc của chùa Bà Thiên Hậu - một ngôi chùa cổ kính và linh thiêng bậc nhất gắn liền với đời sống tín ngưỡng qua hàng trăm năm. Hãy cùng Green Future khám phá về lịch sử, những lễ hội đặc sắc cũng như tín ngưỡng độc đáo tại chùa Bà Thiên Hậu qua bài viết sau.

*Thông tin bài viết chỉ mang tính tổng hợp và tham khảo tại thời điểm chia sẻ, không phải ý kiến từ chuyên gia

Chùa Bà Thiên Hậu – Di tích tâm linh hơn 250 năm giữa lòng Chợ Lớn

Chùa Bà Thiên Hậu không chỉ được biết đến là một di tích tôn giáo quan trọng của cộng đồng người Hoa mà còn là biểu tượng văn hóa, lịch sử có giá trị lâu bền tại TP.HCM. Với hơn 250 năm tuổi, ngôi chùa linh thiêng này là nơi hành hương, chiêm bái của hàng nghìn người dân, phật tử và du khách gần xa mỗi năm, đặc biệt là vào các dịp lễ lớn như Tết, rằm tháng 7 âm lịch, vía Bà…

Nơi đây không đơn thuần là nơi thờ phụng Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu, chùa còn là không gian tâm linh lưu giữ tinh thần, phong tục tập quán và tín ngưỡng truyền thống của người Việt gốc Hoa qua bao thế hệ. Ngay sát bên chùa là Hội quán Tuệ Thành, nơi sinh hoạt cộng đồng của người Hoa gốc Quảng Đông.

Chùa Bà Thiên Hậu – Di tích tâm linh hơn 250 năm giữa lòng Chợ Lớn (Nguồn ảnh: Internet)

Chùa Bà Thiên Hậu ở đâu? Giờ mở cửa khi nào

Để tránh việc khi đến nơi mà chùa chưa mở cửa hoặc đang trong thời gian nghỉ lễ, việc tra rõ địa chỉ và khung giờ mở cửa của chùa Bà Thiên Hậu sẽ giúp bạn chủ động trong lịch trình tham quan của mình:

• Địa chỉ: 710 Nguyễn Trãi, phường Chợ Lớn, TP.HCM
• Giờ mở cửa: Từ 6 giờ sáng - 5 giờ 30 chiều (Chùa có thể mở cửa sớm hơn vào dịp lễ vía Bà)
• Các tên gọi khác của chùa: Chùa Bà Chợ Lớn, Miếu Thiên Hậu, Hội quán Tuệ Thành

Địa chỉ và thời gian mở cửa của chùa Bà Thiên Hậu (Nguồn ảnh: Internet)

Hướng dẫn cách di chuyển thuận tiện đến chùa Bà Thiên Hậu

Chùa Bà Thiên Hậu nằm ngay mặt tiền đường Nguyễn Trãi, trục đường lớn dễ tìm tại trung tâm khu vực Chợ Lớn. Do vậy bạn có thể di chuyển đến đây bằng một trong những cách sau:

• Xe máy: Bạn chỉ cần đi thẳng theo trục đường Nguyễn Thị Minh Khai, Hùng Vương, Hồng Bàng, sau đó rẽ trái vào Lương Nhữ Học để đến Nguyễn Trãi. Lưu ý tìm điểm gửi xe uy tín tại các con hẻm bên hông chùa hoặc gần chùa.
• Xe taxi/ Xe công nghệ: Nếu bạn không rành đường, đặt xe công nghệ hoặc taxi là lựa chọn hợp lý giúp tiết kiệm thời gian.
• Xe buýt: Các tuyến xe buýt số 01, 08, 10, 139, 150 có điểm dừng gần chùa Bà Thiên Hậu.
• Thuê ô tô điện linh hoạt tại Green Future: Nếu bạn muốn trải nghiệm chuyến đi hành hương riêng tư, tiện nghi cùng gia đình hoặc nhóm bạn, dịch vụ cho thuê xe điện tự lái hoặc có tài xế của Green Future là một lựa chọn lý tưởng. Xe điện xanh - sạch - an tâm, giao nhận tận nơi và miễn phí sạc pin tại trạm V-Green đến hết năm 2027 giúp bạn vi vu thả ga mà không lo về chi phí nhiên liệu.

Thuê xe ô tô điện vi vu Sài Gòn cùng Green Future

Lịch sử hình thành và ý nghĩa của chùa Bà Thiên Hậu

Chùa Bà Thiên Hậu được xây dựng bởi cộng đồng người Hoa gốc Tuệ Thành (Quảng Châu, Quảng Đông) tại Sài Gòn. Dù không có tài liệu xác định chính xác năm khởi công nhưng các cổ vật hiện hữu như đại hồng chung và lư Pháp lam khắc niên hiệu Đạo Quang năm 1830 là bằng chứng lịch sử rõ nét.

Nơi đây được xây dựng để tôn thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu, vị nữ thần linh thiêng ban phát ân huệ, phù hộ ngư dân và thương nhân vượt biển. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, chùa còn là biểu tượng gắn kết cộng đồng, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đến tổ tiên về sự bảo trợ thiêng liêng cho cuộc sống an lành và giao thương thuận lợi.

Lịch sử hình thành và ý nghĩa của chùa Bà Thiên Hậu (Nguồn ảnh: Internet)

Thiên Hậu Thánh Mẫu có tên thật là Lâm Mặc Nương, quê ở Phúc Kiến (Trung Quốc). Theo truyền thuyết, bà có khả năng thiên văn và thường hay giúp đỡ ngư dân tránh bão, vượt biển an toàn.

Một lần, khi cha và hai anh của mình gặp nạn trên biển, Bà xuất hồn đi cứu, dùng tay cứu hai anh và răng cắn áo cha. Khi bị mẹ gọi, Bà trả lời làm tuột mất áo cha, vì thế nên chỉ cứu được hai anh. Câu chuyện về lòng hiếu thảo và phép lạ của bà đã khiến nhiều người tin rằng bà rất linh thiêng, có thể phù hộ bình an cho mọi người.

Khi người Hoa di cư sang Việt Nam, họ đã mang theo tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu. Tại Sài Gòn, cộng đồng người Hoa đã xây dựng chùa Bà Thiên Hậu.

Sự tích về Thiên Hậu Thánh Mẫu (Nguồn ảnh: Internet)

Kiến trúc độc đáo của chùa Bà Thiên Hậu

Chùa Bà Thiên Hậu được xây dựng theo lối kiến trúc hình ấn đặc trưng gồm tổ hợp 4 gian nhà thông nhau thành hình chữ “khẩu” hoặc “quốc”. Ba dãy nhà chính tạo nên tiền điện, trung điện và hậu điện, được ngăn cách bởi thiên tỉnh (tức là giếng trời) - nơi khoảng trống ở giữa giúp đón ánh nắng tự nhiên và thoát khói hương.

Chùa Bà Thiên Hậu được xây dựng theo lối kiến trúc hình ấn (Nguồn ảnh: Internet)

Không gian chùa nổi bật với hoành phi, câu đối, tranh đắp nổi và các họa tiết tứ linh tinh xảo. Đặc biệt, mái và vách chùa được trang trí dày đặc bằng tượng gốm và phù điêu do hai lò gốm Bửu Nguyên và Đồng Hòa thực hiện vào năm 1908, góp phần tạo nên vẻ đẹp cổ kính, uy nghiêm.

Không gian linh thiêng với nghệ thuật kiến trúc đặc sắc (Nguồn ảnh: Internet)

Trải qua hơn 250 năm, ngôi chùa cổ kính này dù đã qua nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ nguyên vẹn lối kiến trúc đặc trưng đậm nét Trung Hoa. Vào ngày 07/01/1993, chùa Bà Thiên Hậu chính thức được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia, khẳng định giá trị lịch sử lâu dài giữa lòng TP.HCM hiện đại.

Chùa Bà Thiên Hậu được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia (Nguồn ảnh: Internet)

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu diễn ra khi nào?

Mỗi năm, chùa đều tổ chức nhiều lễ hội lớn, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia. Đặc biệt là Lễ vía Bà Thiên Hậu đầy trang nghiêm và độc đáo.

Lễ vía Bà Thiên Hậu – ngày 23 tháng 3 âm lịch

Lễ vía Bà Thiên Hậu là một sự kiện quan trọng nhất năm tại chùa. Đến đây vào ngày 23 tháng 3 âm lịch, bạn sẽ chứng kiến hình ảnh tấp nập dòng người hành hương, chiêm bái. 

Trong ngày này, tượng Bà được rước quanh chùa trong không khí tưng bừng với các màn múa lân, múa rồng, biểu diễn nghệ thuật dân gian chuyên nghiệp và nhộn nhịp. Đây là dịp linh thiêng để người dân thập phương đến dâng lễ, cầu an và xin lộc đầu năm.

Lễ vía Bà Thiên Hậu – ngày 23 tháng 3 âm lịch (Nguồn ảnh: Internet)

Các nghi thức & hoạt động trong lễ hội

Lễ rước kiệu Bà là nghi thức chính diễn ra quanh khu phố người Hoa với các màn biểu diễn của đội lân sư rồng, trống chiêng, đội múa cổ truyền. Ngoài ra còn có các hoạt động đặc sắc như dâng hương cầu an, xin xăm, phát lộc lì xì đầu năm.

Lễ hội này mang đậm nét văn hóa Trung Hoa và được tổ chức rất công phu, tỉ mỉ. Điều này thể hiện lòng tôn kính Bà Thiên Hậu và tinh thần cộng đồng người Hoa tại TP.HCM.

Các màn biểu diễn của đội lân sư rồng trong Lễ vía Bà (Nguồn ảnh: Internet)

Hướng dẫn chi tiết đi lễ chùa Bà Thiên Hậu

Nếu là lần đầu đến viếng Lễ thì đây là một số hướng dẫn giúp bạn chuẩn bị chu đáo hơn để có được buổi Lễ trang nghiêm, đúng phong tục tại chùa Bà Thiên Hậu.

Cần chuẩn bị gì khi đi lễ?

• Các lễ vật đơn giản: nhang, đèn, hoa tươi, trái cây, bánh ngọt.
• Trang phục: kín đáo, lịch sử và trang nghiêm
• Ghi sẵn lời nguyện cầu và thông tin: họ tên, năm sinh và điều mong ước.
• Mang theo tiền lẻ: bỏ thùng công đức hoặc mua nhang, đèn tại cổng chùa.

Các vật phẩm cần chuẩn bị khi viếng chùa ngày Lễ (Nguồn: Internet)

Các lưu ý cần biết để đi lễ đúng cách

• Không tự tiện chụp ảnh hoặc quay phim quá gần khu vực bàn thờ chính.
• Giữ trật tự, không chen lấn hay nói chuyện lớn tiếng trong khuôn viên chùa.
• Xếp hàng khi dâng lễ, xin xăm để tránh gây mất trật tự nơi linh thiêng.
• Không nên dùng bật lửa riêng đốt nhang, hãy sử dụng các lò than, bật lửa có sẵn để đốt được bố trí tại khu vực riêng trong chùa.
• Không vứt rác hay đốt giấy vàng mã bừa bãi. Hãy bỏ vào đúng nơi quy định.
• Lượng khách viếng ngày Lễ khá đông nên bạn cần chú ý đề phòng móc túi, trộm cắp, đặc biệt là khu vực cổng chùa.
• Không nghe theo những người tự xưng là “cúng giúp”, “giải hạn”, “xin quẻ linh”... để tránh bị lợi dụng hoặc mê tín thái quá.

Những điểm du lịch gần chùa Bà Thiên Hậu bạn nên ghé

Green Future gợi ý thêm cho bạn những điểm đến thú vị gần chùa Bà Thiên Hậu, giúp bạn dễ dàng kết hợp hành trình khám phá Sài Gòn:

• Chợ Bình Tây (Chợ Lớn): Địa chỉ 57A Tháp Mười, Phường Bình Tây. Khu chợ cổ hơn 100 năm tuổi với các gian hàng bán sỉ.
• Chợ An Đông (An Đông Plaza): Thiên đường thời trang, phụ kiện và đồ mỹ kim.
• Hội quán Nghĩa An: Kiến trúc cổ kính, gắn bó với cộng đồng người Triều Châu.
• Phố lồng đèn Lương Nhữ Học: Lung linh sắc màu, đặc biệt vào dịp Trung Thu.
• Ẩm thực người Hoa quận 5: Hủ tiếu sa tế nai, gà tiềm, dimsum, chè trứng gà ngải cứu, bò kho, vịt quay Bắc Kinh…

Những địa điểm nổi tiếng lân cận bạn nên ghé gần chùa Bà Thiên Hậu (Nguồn ảnh: Internet)

FAQ (Câu hỏi thường gặp) về chùa Bà Thiên Hậu

Có phải chỉ người Hoa mới đến chùa không?

Trả lời: Không. Dù là chùa có gốc Hoa nhưng chùa Bà Thiên Hậu luôn chào đón tất cả mọi người. Người Việt, khách du lịch, du khách nước ngoài đều có thể đến viếng.

Có mất phí không?

Trả lời: Không. Chùa mở cửa tự do, không thu phí. Tuy nhiên bạn có thể đóng góp công đức tùy tâm để hỗ trợ duy trì hoạt động trong chùa.

Có thể xin xăm nhiều lần không?

Trả lời: Có. Bạn có thể xin xăm nhiều lần theo từng ước nguyện cụ thể. Sau khi xin xăm, bạn có thể hỏi người giải xăm về nội dung và ý nghĩa của quẻ.

Thời gian tốt để viếng là khi nào?

Trả lời: Buổi sáng từ 6 giờ 30 đến 9 giờ là thời điểm lý tưởng để dâng lễ chùa. Lễ vía Bà diễn ra vào ngày 23/3 âm lịch, là dịp đặc biệt đông vui nên bạn cần phải đi sớm để tránh quá đông đúc.

Chùa Bà Thiên Hậu không chỉ là điểm đến linh thiêng mang đậm dấu ấn văn hóa người Hoa mà còn là nơi níu giữ những giá trị tâm linh sâu sắc giữa lòng Sài Gòn hiện đại. Nếu bạn đang tìm kiếm một không gian bình yên, cổ kính để chiêm nghiệm và cầu an, đây chính là điểm đến không nên bỏ lỡ. Hãy để Green Future đồng hành cùng bạn trong chuyến hành hương này nhé!

Hãy liên hệ đặt xe và nhận tư vấn từ chúng tôi qua các kênh sau:

Thông tin liên hệ:

Green Future (GF) – Thương hiệu cho thuê xe số 1 tại Việt Nam

• Website: https://greenfuture.tech
• Hotline: 1900 1877 
• Fanpage:https://www.facebook.com/GreenFutureOfficial.Global